TÜRKİYE NÜFUSUNDAKİ DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİN EĞİTİME YANSIMALARI

Abstract

EDUCATIONAL MANIFESTATIONS OF DEMOGRAPHIC PARAMETERS IN TURKEY'S POPULATION

The world’s population has been unprecedentedly increasing over the last 20 years, which has happened so fast that relevant fields and institutions have been expected to adapt to the resultant changes at the same speed. Among these prominent fields is education because it is potentially both the cause and result of demographic changes. Thus, the interplay between education and demographic changes and transitions should be studied. The present study intended to investigate the educational manifestations of populational changes and transitions in Turkey. For this reason, it analyzed the quantitative changes in the cohort of the individuals aged 0-14 years to make several suggestions concerning such parameters as schooling, curriculum development, teacher training, and resource exploitation. To this end, the authors availed of the statistics, tables, figures, and reports by Turkish Statistical Institute, Turkish Presidency of Strategy and Budget, United Nations, Organization for Economic Co-operation and Development, United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization. The analyses revealed an increase in the population of the individuals of 0-14 years up to 2023 and an abrupt decrease thereafter. In this sense, the authors presented six scenarios of future education from Schooling for Tomorrow as projected by OECD and made several suggestions in view of the data made available by the Turkish Presidency of Strategy and Budget for the Turkish educational system to be able to adapt to the populational changes and educational scenarios.

Keywords: Schooling, educational planning, demographic transitions, individuals of 0-14 years, future of education, education‑oriented suggestions, Turkish educational system

ÖZ

Dünya nüfusu son 20 yıldır katlanarak artmıştır. Bu artış o kadar hızlı gerçekleşmiştir ki ilgili alan ve kurumların söz konusu değişimlere aynı hızda uyum sağlamaları beklenmektedir. Eğitim, bu alanların en önemlilerinden biridir çünkü eğitim hem nüfusta gerçekleşen değişim ve dönüşümlere yol açma potansiyeli olan hem de bu değişim ve dönüşümlerden etkilenen bir unsurdur. Bu nedenle nüfus değişim ve dönüşümleri ile eğitim arasındaki ilişki eğitimin geleceği için irdelenmelidir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki nüfus değişim ve dönüşümünün eğitime yansımalarını incelemektir.  Bunun için çalışmada, 0-14 yaş grubuna ait nüfus sayısı ve oranlarında meydana gelen değişimler incelemiş ve bu verilerden yola çıkarak okullaşma, müfredat geliştirme, öğretmen yetiştirme, kaynak kullanımı parametrelerine ilişkin önerilerde bulunulmuştur. Bu amaç doğrultusunda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), TC. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB), Birleşmiş Milletler (UN) ve Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü’nden (OECD), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)’dan elde edilen veri, tablo, grafikler ve raporlar doküman inceleme yöntemi ile çözümlenmiştir. Çözümleme sonucunda dünya ve Türkiye genelinde 2023 yılına kadar 0-14 yaş grubu nüfusunun artacağı ve bu yıl sonrasında aniden düşeceği görülmüştür. Bu bulgularla ilgili OECD’nin Gelecekte Okullaşma raporundan altı gelecek okul senaryosu sunulmuş ve TC. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) kararlarından yola çıkarak Türkiye eğitim sisteminin bu değişim ve senaryolara uyum sağlayabilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Terimler: Okullaşma, eğitim planlaması, demografik dönüşümler, 0-14 yaş grubu, gelecekte eğitim, eğitim-odaklı öneriler, Türk eğitim sistemi

KAYNAKÇA

Akça, H., & Ela, M. (2012). Türkiye’de eğitim, doğurganlık ve işsizlik ilişkisinin analizi. Maliye Dergisi (163), 223-242.

Balaban-Salı, J. (2012), Verilerin toplanması. Ali Şimsek (Der.) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınevi.

Bella, N., & Belkachla, S. (2000). Impact of Demographic Trends on the Achievement of the Millennium Development Goal of universal primary education. Geneva, Switzerland: UNESCO.

Eduardo E. Arriaga, E. E. (1972). Impact of Population Changes on Education Cost, Demography 9(2), 275-293.

Ereş, F. (2019). Eğitimde Politika Planlama Ekonomi. Ankara: Pegem Akademi

Erol, S. (2016). Küresel bir sorun olarak demografik dönüşüm: Nedenleri, etkileri ve alınması gereken önlemler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi (37), 75-123.

Goujon, A., & Lutz, W. (2004). Future human capital: Population projections by level of education, Wolfgang Lutz, Warren C. Sanderson, and Sergei Scherbov (Der), The End of World Population Growth in the 21st Century: New Challenges for Human Capital Formation and Sustainable Development, London and Sterling: EARTHSCAN Publications Ltd., 121-145.

Karakütük, K. (2012). Eğitim planlaması. Birinci Baskı. Ankara: Elhan Kitap Yayın Dağıtım.

Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. 23. Baskı. Ankara: Nobel Yayınevi

Kavak, Y. (2011). Türkiye’de Nüfus ve Eğitim: Uzun Vadeli (2010-2050) Nüfus Projeksiyonları ve Eğitim Sistemine Yansımaları. Milli Eğitim Dergisi 41(192), 86-104.

Lee, R. (2003) The demographic transition: Three centuries of fundamental change. Journal of Economic Perspectives 17(4), 167-190. 

Liu, B. A. (1966). Estimating future school enrolement in developing countries: A manual of methodology. Paris: UN/UNESCO.

Liu, B. A. (1967). Population growth and educational development. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science 369(1), 109-120.

Lutz, W., Sanderson, W. C., & Scherbov, S. (2004), The End of World Population Growth in the 21st Century: New Challenges for Human Capital Formation and Sustainable Development, London and Sterling: EARTHSCAN Publications Ltd.

Mason A., & Lee, S. (2019). Macroeconomic impacts and policies in aging societies, Asian Development Bank Institute, Aging Societies: Policies and Perspectives. Erişim: 18 Temmuz 2020, https://www.adb.org/sites/default/files/publication/543006/adbi-aging-societies-policies-and-perspectives.pdf

Mfono, Z. N. (1993). Education and population awareness in developing countries, Development Southern Africa 10(3), 383-391.

Özdemiz, C. (2019). Türkiye’de demografik fırsat penceresi ve eğimimin yaygınlaşmasının sosyoekonomik etkileri. Nüfusbilim Dergisi (41), 7-25.

Renteria, E., Souto, G., Mejía‐Guevara, I., & Patxot, C. (2016). The effect of education on the demographic dividend. Population and Development Review 42(4), 651-671.

Sertkaya-Doğan, Ö., & Bostan, H. (2019). Türkiye’nin demografik dönüşümü ve nüfus projeksiyonlarına göre fırsatlar. Doğu Coğrafya Dergisi 24(41), 61-90.

Simon, J. L., & Pilarski, A. M. (1979). The effect of population growth upon the quantity of education children receive. The Review of Economics and Statistics 61(4), 572-584.

TÜİK, (2018), Nüfus Projeksiyonları 2018-2080.

TÜİK, (2019), Nüfus İstatistikleri. ADNKS

Yazıcı, S. (2004). OECD ülkelerinde demografik eğilimler ve muhtemel etkileri, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi (15), (s.n.y.). Erişim: 19.07.2020, http://www.mfa.gov.tr/oecd-ulkelerinde-demografik-egilimler-ve-muhtemel-etkileri.tr.mfa

https://www.oecd.org/site/schoolingfortomorrowknowledgebase/futuresthinking/scenarios/theschoolingfortomorrowscenarios.htm, Erişim: 19.07.2020

https://www.oecd.org/site/schoolingfortomorrowknowledgebase/futuresthinking/scenarios/overviewofthesixsftscenarios.htm, Erişim: 19.07.2020