TÜRKÇE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE YAPILAN LİSANSÜSTÜ ÇALIŞMALARIN ANALİZİ

Abstract

POSTGRADUATE STUDIES ANALYSIS ON TURKISH TEACHING

This study, which aims to examine the graduate theses prepared in the field of Turkish teaching between 2010-2020, is designed as qualitative research at the descriptive level. Within the context of the study 138 master's and 42 doctoral theses were examined, document review was used in data collection and content analysis method was used in the analysis. The examined studies were analyzed over 8 criteria including publication year, type of publication, methodology, type of participant, data collection tool, analysis method, department of study, Turkish language learning area, and the findings were presented by giving frequency and percentage distributions. Research has shown that theses related to Turkish teaching have gained momentum in 2018-2019 and are mostly done at the master's level. These studies are mostly written incorporating in the Primary Education and Department of Turkish Education and are more focused on writing skills as a learning area. It was concluded that the study group mainly consisted of students and teachers. It was also found out that the quantitative research method and experimental research model were mostly used in the studies. Furthermore, it was identified that the most commonly used data collection tool in these studies is scale or test. Ultimately, when data analysis techniques were examined, it was found that descriptive statistical data and parametric tests were mainly used.

Keywords: Teaching Turkish, reading, writing, speaking, listening.

Öz

2010-2020 yılları arasında Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezleri incelemeyi amaçlayan bu çalışma, betimsel düzeyde nitel bir araştırma olarak tasarlanmıştır. Çalışma kapsamında 138 yüksek lisans ve 42 doktora tezi incelenmiş, verilerin toplanmasında doküman incelemesi, analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İncelenen çalışmalar yayın yılı, yayın türü, metodoloji, katılımcı türü, veri toplama aracı, analiz yöntemi, çalışılan anabilim dalı, Türkçe öğrenme alanı olmak üzere 8 kriter üzerinden analiz edilmiş, bulgular frekans ve yüzde dağılımları verilerek sunulmuştur. Yapılan araştırma Türkçe öğretimi ile ilgili tezlerin 2018-2019 yıllarında artış gösterdiği ve genellikle yüksek lisans düzeyinde yapıldığı görülmektedir. Yapılan çalışmaların çoğunlukla Temel Eğitim ve Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı bünyesinde yapılmış olup öğrenme alanı olarak daha çok yazma becerisi üzerine yoğunlaşılmıştır. Çalışma grubunun ağırlıklı olarak öğrenci ve öğretmenlerden oluştuğu görülmektedir.  Çalışmalarda daha çok nicel araştırma yönteminin ve deneysel araştırma modelinin kullanıldığı tespit edilmiştir. İncelenen tezlerde en sık kullanılan veri toplama aracının ise ölçek veya test olduğu belirlenmiştir. Veri analiz teknikleri incelendiğinde ise ağırlıklı olarak betimsel istatistik verilerinin ve parametrik testlerin kullanıldığı saptanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bilgiler doğrultusunda bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Terimler: Türkçe öğretimi, okuma, yazma, konuşma, dinleme.

KAYNAKLAR

Akpunar, B., Kazu, İ., & Erdamar, F. (2018). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmen adayları üzerine yapılmış doktora çalışmalarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (67).

Ateş, H. K., & Kadıoğlu, S. (2017). Türkiye’de 2005-2015 yılları arasında ilkokuma yazma alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Sciences, 5, 301-318.

Bulut, K. (2019). 2006 ve 2018 Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(3), 862-881.

Boyacı, S., & Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531.

Calp, M. (2012). Sınıf öğretmenleri, öğretmen adayları ve ailelere göre ilköğretim 2, 3, 4 ve 5. sınıflardaki okuma yazma problemlerinin sebepleri, çözüm önerileri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi – USBED 2(2), 148-168.

Çiftçi, M. (2001). Dinleme eğitimi ve dinlemeyi etkileyen faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(2), 165-177.

Demir, K., & Özdemir, A. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanındaki bilimsel makalelere bakış. Journal of Turkish Studies, 12(14), 105-120.

Elbir, B., & Yıldız, H. (2012). İlköğretim yazma eğitimi üzerine yapılan lisansüstü çalışmalarının değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi, 30, 1-11.

Erdem, D. (2011). Türkiye’de 2005–2006 yılları arasında yayımlanan eğitim bilimleri dergilerindeki makalelerin bazı özellikler açısından incelenmesi: Betimsel bir analiz. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 140-147.

Göktaş, Ö., & Gürbüztürk, O. (2012). Okuduğunu anlama becerisinin ilköğretim ikinci kademe matematik dersindeki akademik başarıya etkisi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi 2(4), 52-66.

Kalaycı, N., & Yıldırım, N. (2020). Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı analizi (2009-2017-2019). Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 238-262.

MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.

MEB. (2017). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (1-8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları

MEB. (2019). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı (1-8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları

Metin, M. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi

Özkan, B. U. (2020). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Ankara: Pegem Akademi

Temur, T.  (2014). Türkçe öğretim programları. Kırkkılıç, A. ve Akyol, H.  (Ed.), İlköğretimde Türkçe Öğretimi (4. Baskı) içinde (453-466). Ankara: Pegem Akademi

Uçgun, D. (2007). Konuşma eğitimini etkileyen faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 59-67.