İLK VE ORTAÖĞRETİM KURUMU ÖĞRETMENLERİNİN TEFTİŞE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Abstract

THE METAPHORIC PERCEPTIONS ABOUT “INSPECTION” OF PRIMARY AND SECONDARY SCHOOLS’ TEACHERS

The education system and system products for the intended purposes and in an objective way to assess whether there is an active, productive system in the presence of an inspection system is a must. The purpose of this research is to determine the metaphorical perceptions of the primary and secondary school teachers about inspection. The study group is included of 157 teachers working in the primary and secondary schools in the central districts of Gaziantep in 2009–2010 academic years. The data were collected by semi-structured interview form and was prepared by researchers and analyzed by "content analysis" model. According to the findings of the study, primary school teachers developed the total of 34 metaphors and secondary school teachers developed the total of 38 metaphors. Three different conceptual metaphors in terms of common characteristics of this category (as a case study, as the evaluator and as the developer inspection), were identified. As a result, teachers in primary and secondary schools develop metaphors and "inspections" were perceived by most as the case study.

Keywords: Teacher, inspection, metaphor.

Eğitim sisteminin ve sistem ürünlerinin hedeflenen amaçlara uygun olup olmadığının etkin ve objektif bir biçimde değerlendirilmesi için, sistem içerisinde üretken bir teftiş sisteminin varlığı şarttır. Bu araştırmanın amacı, ilk ve ortaöğretim kurumu öğretmenlerinin teftişe ilişkin metaforik algılarını belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2009–2010 eğitimöğretim yılında Gaziantep ili merkez ilçelerde görev yapan ilk ve ortaöğretim kurumlarından toplam 157 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacılarca hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu vasıtasıyla toplanmıştır ve veriler nitel araştırma kapsamında “içerik analizi” modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre; ilköğretim öğretmenleri teftiş kavramına ilişkin toplam 34; ortaöğretim öğretmenleri ise toplam 38 metafor geliştirmiştir. Bu metaforlar ortak özellikleri bakımından üç farklı kavramsal kategori (durum saptaması olarak, değerlendirici olarak ve geliştirici olarak teftiş) altında toplanmıştır. Çalışma sonucunda ilk ve ortaöğretim kurumu öğretmenlerinin geliştirdikleri metaforlar ile “teftişi” en çok durum saptaması olarak algıladıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Öğretmen, teftiş, metafor.

KAYNAKÇA

Altıntaş, R., (1992). İlköğretimin teftişi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 403-422.               

Anderson, H. J., (2005). Translating Invesments: Metaphor and the Dynamic of Cultural Change in Tudor-Stuart England. New York: Fordham University Press.

Aydın, M., (2007). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.

Başar, H., (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Becerikli, S. (1999). Metaforlar Yoluyla Örgüt Kültürünü Anlamak. Gazi Üniversitesi İletişim Dergisi, 1.

Can, N., (2004). İlköğretim Öğretmenlerinin Denetimi ve Sorunları. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 161, 112-122.

Çoklar, A.N. ve Bağcı, H., (2009). Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Kavramına Yönelik Geliştirmiş Olduğu Metaforlar, Journal of Qafqaz University, No:28.

Ehren, M.C.M. and Visscher, A.J., (2008). The Relationships Between School Inspections, School Characteristics and School Improvement. British Journal of Educational Studies, 56 (2), 205-227. 

Gökçe, F., (1994). Eğitimde Denetimin Amaç ve İlkeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 73-78.

Korkmaz, M. ve Özdoğan, O., (2005). İlköğretim Müfettişlerinin Rehberlik Görevlerini Gerçekleştirme Düzeyleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (4), 431-443. 

Öz, F., (2003). Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Sisteminde Teftiş. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları, Yayın No:88.

Saban, A., (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen”                Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 131–155.

Şahin, S., (2005). İlköğretim Okullarında Uygulanan Öğretmen Teftiş Formlarının Yeterliliğinin Değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (1), 113–124.

Taymaz, H., (1997). Teftiş, Kavramlar, İlkeler, Yöntemler. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.

http://www.tdkterim.gov.tr. (04.10.2010)

Waguespack, L.J., (2010). Thriving Systems Theory and Metaphor-Driven Modeling. New York: Springer.