BLOOM TAKSONOMİSİ PERSPEKTİFİNDEN ÖĞRENCİLERİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME VE YARATICI DÜŞÜNME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Abstract

FROM PERSPECTIVE OF BLOOM TAXONOMY RELATIONSHIP BETWEEN STUDENTS’ CRITICAL AND CREATIVE THINKING

In Bloom Taxonomy (BT), creative and critical thinking are placed hierarchically each other as prerequisites in learning process. In this point, it is important to investigate students' metacognition skills to support their learning. However, creative thinking can be observed more in art than other fields. Therefore, relationship between the cognition skills of students in the visual arts education can be seen clearly. In literature, it is observed that BT needs to be also investigated in different educational disciplines such as the visual arts education. The purpose of this study is to propose a learning approach that can contribute to learning processes of students by investigating relationship between their critical and creative thinking skills in the theoretical basis of BT. The hypothesis as follows: “There is a significant positive relationship between creative thinking and critical thinking skills of visual arts students in the theoretical basis of BT”. This study was carried out in the descriptive relational research. In this research, Torrance Creative Thinking Test and California Critical Thinking Dispositions Inventory were used. According to the findings, it was found a significant positive relationship between students' creative thinking and critical thinking skills. By discussing of this result, learning approaches was proposed.

Keywords: Bloom Taxonomy, critical thinking, creative thinking, visual arts education

Öz

Bloom Taksonomisi’nde (BT) yaratıcı düşünme ve eleştirel düşünme öğrenme sürecinde hiyerarşik biçimde birbirinin ön koşulu olarak yer almaktadır. Öğrencilerin üst biliş becerilerini incelemek, onların öğrenmelerini desteklemek için önemlidir. Diğer taraftan, yaratıcı düşünmenin sanat alanında diğer alanlara göre daha çok gözlemlendiği alan uzmanlarınca ortaya konmaktadır. Buna göre, Resim İş Eğitimi öğrencilerin sahip oldukları bu üst biliş beceriler arasındaki ilişkinin daha belirgin biçimde görülmesi beklenebilir. Ancak, ilgili alan yazında BT’nin resim iş eğitimi gibi farklı eğitim disiplinleri açısından incelenmesine dair çalışmalar gözlemlenmemekte, alan uzmanlarınca bu tür araştırmalara ihtiyaç olduğu belirtilmektedir. Bu çalışma, BT temelinde resim iş eğitimi öğrencilerin eleştirel ve yaratıcı düşünme becerileri arasındaki ilişkinin incelenerek, eğitim sürecine katkı yapabilecek öğretim yaklaşımları önermeyi amaçlamaktadır. Buna göre araştırmanın hipotezi şu şekilde oluşturulmuştur; “Resim iş eğitimi öğrencilerin yaratıcı düşünme ve eleştirel düşünme becerileri arasında, BT kuramsal temelinde, olumlu yönde anlamlı bir ilişki vardır”. Bu araştırma, tarama yönteminde betimleyici ilişkisel araştırma modelinde yapılmıştır. Bu araştırmada Torrance Yaratıcı Düşünme Testi ve California Eleştirel Düşünme Eğilim ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin yaratıcı düşünme ve eleştirel düşünme becerileri arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bu sonuç değerlendirilerek, bilişsel becerileri geliştirebilecek öğretim yaklaşımları önerilmiştir.

Anahtar kelimeler: Bloom Taksonomisi, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, resim iş eğitimi

Kaynakça

Allen, A. D. (2010). Complex spatial skills: The link between visualization and creativity. Creativity Research Journal, 22, 241-249. 08 Ekim 2018 tarihinde https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10400419.2010.503530 adresinden alınmıştır.

Aral, N. (1999). Sanat eğitimi yaratıcılık etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15, 11-17.

Beyreli ve Sönmez (2019). Bloom taksonomisi ve yenilenmiş Bloom taksonomisi ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların odaklandığı araştırma konuları, International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(2). 213-229

Bloom’s taxonomy (t.y.). https://en.wikipedia.org/wiki/Bloom's_taxonomy Adresinden 11 Şubat tarihinde indirilmiştir.

Burke, L.A., & Williams, J.M. (2008). Developing young thinkers: An intervention aimed to enhance children’s thinking skills. Thinking Skills and Creativity, 3,(2), 104-124.

Chang, Y., Li, B-D., Chen, H-C., & Chiu, F-C. (2015). Investigating the synergy of critical thinking and creative thinking in the course of integrated activity in Taiwan. Educational Psychology, 35(3), 341–360. https://doi.org/1 0.1080/01443410.2014.920079

Demirel, Ö. (2012). Öğretimde program geliştirme. (19. Basım). Ankara: Pegem Akademi.

Duff, M. C., Kurczek, J., Rubin, R., Cohen, N. J., & Tranel, D. (2013). Hippocampal amnesia disrupts creative thinking. Hippocampus, 23(12), 1143-1149. 10 Ekim 2019 tarihinde http://onlinelibrary.wiley.com adresinden alınmıştır.

Ennis, R. H. (1996). Critical thinking. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Facione, P.A., Facione, N.C., & Giancarlo, C.A.F. (1998). The California critical thinking disposition inventory. California: Academic Press.

Gök, B., & Erdoğan, T. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 44(2), 29-51.

Higher and lower order thinking skills (2020) https://web.uri.edu/teach/higher-lower-thinking-skills/Adresinden 09.02.2020 tarihinde indirilmiştir.

Importance of high order thinking skills (t.y.). https://stjohns.digication.com/edu_1002_kim/Importance_of_Higher_Order_Thinking_Skills_in_clas Adresinden 09.02.2020 tarihinde indirilmiştir.

Işık, Ö. (2015). Eleştirel düşünme, Editör: M. Arslan, Öğrenmenin nörofizyolojisi, s.159-175. Ankara: Anı yayıncılık.

Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi, (11. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.

Kırışoğlu, O. (2002). Sanatta eğitim. (2. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.

Lemon, G (2011). Diverse perspectives of creativity testing: Controversial issues when used for inclusion into gifted programs. Journal for the Education of the Gifted, 34(5), 742-772. Doi:10.1177/0162353211417221

Newton, L. & Beverton, S. (2012). Pre-service teachers’ conceptions of creativity in elementary school English. Thinking Skills and Creativity, 7, 165-176. 11 Kasım 2018 tarihinde https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1871187112000168?via%3Dihub adresinden alınmıştır.

Nosich, G. M. (1994). Where to begin: How to design classes to teach for thinking. Educational Vision. 2(2), 20-21.

O’Hare, L., & McGuinness, C. (2004). Skills and attributes developed by psychology undergraduates: Ratings by undergraduates, postgraduates, academic psychologists and professional practitioners. Psychology Learning and Teaching, 4(2), 35-42. Doi:10.2304/plat.2004.4.1.35

Özdemir, E. (2014). Tarama yöntemi, Editör: M. Metin, Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, s.77-97. Ankara: Pegem Akademi

Piawa, C.Y. (2010). Building a test to assess creative and critical thinking simultaneously.  Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2(2), 551-559. Doi:10.1016/j.sbspro.2010.03.062.

Plastik sanatlar (t.y.) https://tr.wikipedia.org/wiki/Plastik_sanatlar Adresinden 11 Şubat 2020 tarihinde indirildi.

Sönmez, V. (2010). Program geliştirmede öğretmen el kitabı (16. Baskı). Ankara: Anı yayıncılık

taxonomy (t.y.). https://www.merriam-webster.com/dictionary/taxonomy Adresinden 11 Şubat tarihinde indirilmiştir.

Tekbıyık, A. (2014). İlişkisel araştırma yöntemi, Editör: M. Metin, Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, s.77-97. Ankara: Pegem Akademi.

Yar Yıldırım,V. (2015). Yaratıcılık, Editör: M. Arslan, Öğrenmenin nörofizyolojisi, s.127-153. Ankara: Anı yayıncılık.

Yurdabakan, İ. (2012). Bloom’un Revize Edilen Taksonomisinin Eğitimde Ölçme ve Değerlendirmeye Etkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 327 -348.