FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARINA YÖNELİK BİLİMSEL EPİSTEMOLOJİK İNANÇ ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ

A DEVELOPMENT OF A SCALE FOR SCIENTIFIC EPISTEMOLOGICAL BELIEFS OF SCIENCE TEACHER CANDIDATES

Abstract

This research was carried out to determine the scientific epistemological beliefs of science teacher candidates. The research was applied to 616 students studying in the Science Education program of different Turkish public universities in the 2018-2019 school academic year. In this research, field survey and cross-sectional survey models, one of the descriptive research methods in the quantitative research approach were employed. In order to explore the demographic structure of teacher candidates “Personal Information Form” was used by the researcher. Additionally, to develop a scientific epistemological belief scale, firstly the item pools were prepared by the researcher and later some of statements were eliminated according to the results of the pilot study as well as panel judge views. Finally, the Scientific Epistemological Belief Scale was given into its final shape by running factor analyzes based on the data obtained from the conducted study.

Keywords: Science, epistemology, beliefs, scale.

Öz

Bu araştırma fen bilgisi öğretmen adaylarının sahip oldukları bilimsel epistemolojik inançların belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2018-2019 eğitim öğretim yılında farklı devlet üniversitelerinin Fen Bilgisi Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan 616 öğrenciye uygulanmıştır. Alan taraması olarak nitelendirilen bu araştırmada nicel araştırma grubunda yer alan betimsel araştırma desenlerinden kesitsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının demografik yapısını belirlemek amacıyla “Kişisel Bilgiler Formu”, epistemolojik inançlarını belirlemek amacıyla başlangıçta araştırmacı tarafından madde havuzu oluşturulmuş ve bu maddelerden bazıları elenerek bir pilot çalışma yapılmıştır. Sonuçta elde edilen verilerle bağlı olarak yapılan faktör analizleriyle en son şekline getirilen “Bilimsel Epistemolojik İnanç Ölçeği” kullanılmıştır.

Anahtar Terimler: Bilim, epistemoloji, inançlar, ölçek.

KAYNAKÇA

İşman, A., Baytekin, Ç., Balkan, F., Horzum, M. B., & Kıyıcı, M. (2002). Fen bilgisi eğitimi ve yapısalcı yaklaşım. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 1(1), 41-47.

Hofer, B. K. (2002). Epistemological world views of teachers: From beliefs to practice. Issues in Education, 8(2).

Boran, G. H. (2014). Argümantasyon temelli fen öğretiminin bilimin doğasına ilişkin görüşler ve epistemolojik inançlar üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.

Hofer, B. K. (1998). The development of personal epistemology: Dimensions, disciplinary differences, and instructional practices.

Hofer, B. K., & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of educational research, 67(1), 88-140.

Deryakulu, D., & Bıkmaz, F. H. (2003). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(4), 243-257.

Gürkan, G. (2018). Fen bı̇lgı̇sı̇ öğretmen adaylarının organ naklı̇ ve bağışı konularındakı̇ argümantasyon becerı̇lerı̇, epı̇stemolojı̇k ı̇nançları, konu alan bı̇lgı̇lerı̇ ve tutumlarının ı̇ncelenmesı̇. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Ünı̇versı̇tesı̇ Eğı̇tı̇m Bı̇lı̇mlerı̇ Enstı̇tüsü, Malatya.

Buehl, M. M., & Alexander, P. A. (2001). Beliefs about academic knowledge. Educational Psychology Review, 13(4), 385-418.

Deryakulu, D., & Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 8, 111-125.

Tüken, G. (2010). Kentlerde ve kırsal kesimde öğrenim gören öğrencilerin bilimsel epistemolojik ı̇nançlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

Ayas, T. ve Horzum, M.B. (2012). On Being Cyber Bully and Victim among Primary School Students. Elementary Education Online, 11(2), 369-380,

Çilingir, L., Aslan, O., Çobanoğlu, E. O., Balcı, F., Sağlam,Y., Nuhoğlu, H., Aydın, F., Afacan, Ö., Taşdemir, A., &  Hacıeminoğlu, E. (2016). Fen Bilimleri Öğretiminde Bilimin Doğası, (2.Baskı), Ankara: Pegem Akademi.

Baç, M. (2011). Epistemoloji, (2.Baskı), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Büyüköztürk, Ş. , Çakmak, E. K. , Akgün, Ö.E. , Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (23. Baskı),Ankara: Pegem Akademi.

Aytaç, M., & Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.

Yılmaz, Ö. (2012). Proje Tabanlı Sanal Öğrenme Yeterlikleri (PTSÖY) Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve Psikometrik Özelliklerin İncelenmesi.

Buehl, M. M., & Alexander, P. A. (2001). Beliefs about academic knowledge. Educational Psychology Review, 13(4), 385-418.

Batur, Z., Gülveren, H., Bek, H., & Başar, M. (2018). Developing a reading habit scale okuma alışkanlığı ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2695-2707.

Ergin, D.Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 125-148.

Schommer-Aikins, M., Mau, W. C., Brookhart, S. , & Hutter, R. (2000). Understanding middle students' beliefs about knowledge and learning using a multidimensional paradigm. The journal of educational research, 94(2), 120-127.

Çoban, G. Ü., & Ergin, Ö. (2008). The instrument for determining the views of primary school students about scientific knowledge. Elementary Education Online, 7(3), 706-716.

Elder, A. D. (1999). An exploration of fifth-grade students' epistemological beliefs in science and an investigation of their relation to science learning, (Doctoral dissertation, ProQuest Information & Learning).

Özbakış, G. (2018). Sınıf öğretmenlerinin eğitim inançlarının ve epistemolojik inançlarının belirlenmesi ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.

Conley, A. M., Pintrich, P. R., Vekiri, I., & Harrison, D. (2004). Changes in epistemological beliefs in elementary science students. Contemporary educational psychology, 29(2), 186-204.

Gürkan, G. (2018). Fen bı̇lgı̇sı̇ öğretmen adaylarının organ naklı̇ ve bağışı konularındakı̇ argümantasyon becerı̇lerı̇, epı̇stemolojı̇k ı̇nançları, konu alan bı̇lgı̇lerı̇ ve tutumlarının ı̇ncelenmesı̇. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Ünı̇versı̇tesı̇ Eğı̇tı̇m Bı̇lı̇mlerı̇ Enstı̇tüsü, Malatya.

Özbay, H. E. (2016). Ortaokul öğrencı̇lerı̇nı̇n akademı̇k başarılarının bı̇lı̇msel epı̇stemolojı̇k ı̇nançlar ve zı̇hı̇nsel rı̇sk alma davranışları ı̇le ı̇lı̇şkı̇sı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.

Oksal, A., Şenşekerci, E., & Bilgin, A. (2006). Merkezi epistemolojik inançlar ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 371-381.

Üztemur, S., Dinç, E., & İnel, Y. (2018). Ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançlarının ölçülmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1459-1489.