ÖZEL EĞİTİMDE DRAMA DERSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (BİR EYLEM ARAŞTIRMASI ÖRNEĞİ)

Abstract

EVALUATION OF DRAMA LESSON IN SPECIAL EDUCATION (AN ACTION RESEARCH EXAMPLE)

The objective of this study is to evaluate drama lessons in special education that are provided in Turkish and English to students of special education division and Erasmus students. The study group of the study which is planned as a technical scientific cooperative action research consisted of 30 students from the special education division of a university in the Black Sea Region and two girl students with the alias of Emilly and Jane, who attended the lessons at the division with the Erasmus Program in 2011-2012 spring term. Lesson applications have been provided personally by the author and were supported by a group of three drama specialists. Diaries, observations, lesson documents, specialist opinions, drama lesson evaluation forms, drama applications reliability form and student’s assignments were used as data collection instruments. It was observed that the application provided plausibility, transferability, approvability; provided descriptive, evaluative, interpretive validity and that the reliability was 90% between the observers. It was concluded in the study that the problems encountered in the 14 week drama lesson in special education were eliminated; the lesson provided information on drama, fulfilled the criteria in different drama criteria and created positive impacts on the students, and recommendations we made. 

Key words: Drama in special education, action research.

ÖZET

Bu araştırmanın amacı özel eğitim bölümü öğrencileri ve erasmus öğrencileri ile Türkçe ve İngilizce olarak işlenen özel eğitimde drama dersinin değerlendirilmesidir. Teknik bilimsel işbirlikçi eylem araştırması şeklinde planlanan araştırmanın çalışma grubunu Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki bir üniversitenin özel eğitim bölümünden 30 öğrenci ve 2011-2012 bahar döneminde erasmus programıyla bölümden ders alan Emilly ve Jane kod isimli iki kız öğrenci oluşturmuştur. Ders uygulamaları bizzat araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiş, üç kişilik bir drama uzman grubu tarafından desteklenmiştir. Veri toplama aracı olarak kamera kaydı, günlükler, gözlemler, derse ait dökümanlar, uzmangörüşleri, drama dersi değerlendirme formları, drama uygulamaları güvenirlik formu, öğrenci ödevlerinden yararlanılmıştır.

Uygulamanıninandırıcılık, transferedilebilirlik, onaylanabilirliksağladığı; betimleyici, değerlendirici, yorumlayıcı geçerlik sağladığı ve gözlemciler arası güvenirliğin %90 olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda 14 hafta süren özel eğitimde drama dersinde yaşanan sorunların aşıldığı, dersin drama hakkında bilgilenme sağladığı, farklı drama kriterlerindeki ölçütleri karşıladığı ve öğrencilerde olumlu etkiler yarattığı sonuçlarına ulaşılmış, önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Özel eğitimde drama, eylem araştırması.

KAYNAKÇA

Aitken, V., Fraser, D. & Price, G. (2007). Negotiating the spaces: relational pedagogy and power in drama teaching. International Journal of Education & The Arts. 8(14), 1-19.

Akar Vural, R. (2006). Bertolt brecht’in öğretici oyunları ve eğitimde drama: eleştirel düşünmeye yönelik tutumlar üzerine yarı deneysel bir çalışma. Yaratıcı Drama Dergisi. 1(1), 146-152.

Akın – Antepli, S., Haktanır, G. & Cihangir, S. (2000). Drama eğitimi almanın yetişkinlerin benlik kavramları üzerine etkisi. 2. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Dramaya çok yönlü bakış. Ankara: Fersa Matbaası. 121-131.

Akkuş, O. & Özdemir, P. (2006). Yaratıcı drama ile matematik ve fen alanındaki bilim insanlarının yaşam öykülerine ve bilime katkılarına yeni bir bakış. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1). 59-75.

Ataman, M. (2006). Yaratıcı drama sürecinde yaratıcı yazma. Yaratıcı Drama Dergisi. 1(1), 75-89.

Aygün – Cengiz, S. ( 2006). Başkent üniversitesi iletişim fakültesinde yaratıcı drama ile protokol yönetimi eğitim. Türkiye 8. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Drama ve tiyatro. Ankara: Oluşum Yayınları. 126.

Aygün – Cengiz, S. (2004). Mundus infinitus: Üniversitelerde kuramsal dersler için yeni bir eğitim yöntemi. Türkiye 6. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Drama liderliği. Ankara: Fersa Matbaacılık. 104-105.

Aygün – Cengiz, S. (2005). İletişim fakültesinde yaratıcı drama eğitimi: yaratıcı dramanın danışman – öğrenci ilişkilerinin iyileştirilmesinde araç olarak kullanılması. Türkiye 7. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Dramada arayışlar. Ankara: Fersa Matbaacılık, 69-79

Beceren, E. (2005). Drama yöntemi ile duygusal zeka atölyesi. Türkiye 7. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Dramada arayışlar. Ankara: Fersa Matbaacılık, 115-125.

Belliveau, G. (2006). Using arts-based research to explore a social justice project in teacher education. International Journal of Education & The Arts. 7(5). 1-16.

Bredikyte, M. (2000). Dialogical drama with puppets and children’s creation of sense. Paper presented at the European Conference on Quality in Early Childhood Education (EECERA). (10^th London, England, August 29 – September 1) (ED 447 906, PS 028 985)

Cantürk – Günhan, B. (2008). Matematik alanında ünlü bilim insanlarının yaratıcı drama yöntemi ile verilmesine ilişkin fen öğretmen adaylarının görüşleri. Türkiye 10. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Eğitimde drama. Ankara: Oluşum Yayınları. 31-38

Chaplin, D. & Puma, M.J. (2003). What “extras” do we get with exracurriculars? Technical Research. The Urban Institute, Washington DC. 20037.

Cockett, S. (2002). Verse in action: performing poetry to learners of English as a second language in poland. Children’s Literature in Education. 33(1), 11-28.

Cooper, H. & Dilek, D. (2007). A comparative study on primary pupil’s historical questioning processes in Turkey and England empathic, critical and creative thinking. Educational Sciences: Theory & Practice. 7(2), 713-725.

Cowdery, J. (2010). Using art to advocate and empower parents: this exit, no return. Ep Magazine / www.eparent.com. 32.

Deasy, R.J. (2002). Critical links: learning in the arts and student academic and social development. Art Education Partnership, Washington DC. (ED 466 413, SO 033 941).

Eratay, E. (2008). İlköğretimde drama dersinin öğretmen adaylarının empatik beceri düzeylerine etkisinin incelenmesi. 13. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama / Tiyatro Kongresi. Bildiri Kitabı. İ. Güven, H.Ö. Adıgüzel, P. Özdemir (Editörler). Ankara: Simge Yayıncılık, 255-264.

Fluellen, J.E. (2003). Teaching for understanding Harward comes to Pennell elementary. A Teacher Research Report. (ED 480 234, SP 041 766).

Genç, N. (2004). Öğretmen adayları için drama eğitiminin gerekliliği. Türkiye 6. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Drama liderliği. Ankara: Fersa Matbaacılık, 73-79.

Gönen, M. & Çelebi – Öncü, E. (2003). Eğitimde drama kursuna katılan yetişkinlerin kurs öncesi ve sonrasındaki bilgilerinin karşılaştırılması. Türkiye 5. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Okulöncesinde drama ve tiyatro. Ankara: Fersa Matbaacılık, 45-55.

Green, M. (2005). Might students increase their understanding and enjoyment of the poem “Paul revere’s ride” through roleplaying or creative dramatics? Culminating experience empirical and theoretical research projects. University of Tennessee at  Chattanooga. W. Watson (Ed). College of Health, Education and Professional Studies. 61-87.

Halim – Ulaş, A. (2008). Türkçe I yazılı anlatım dersinin yaratıcı drama etkinlikleriyle “yaratıcı yazma” biçimindeki işlenişinin öğrenci başarısına etkisi. 13. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama / Tiyatro Kongresi. Bildiri Kitabı. İ. Güven, H.Ö. Adıgüzel, P. Özdemir (Editörler). Ankara: Simge Yayıncılık. 204-210.

Hertzberg, M. (2001). Using drama to enhance the reading of narrative texts. Paper presented at the Joint National Conference of the Australian Association For The Teaching of English and the Australian Literacy Educator’s Association. http://www.cdesing.com.au/aate/aate_papers/105_hertzberg.htm. (ED 456 485 CS510 635).

Ho, R. (2001). Implementing project approach in Hong Kong preschool. Salvation Army Child Care Services Hong Kong (ED 464 732, PS 030 350).

Hollingsworth, A., Sherman, J. & Zaugra, C. (2007). Increasing reading Comprehension in first and second graders through cooperative learning. Saint Xavier University & Pearson Achievement Solutions, Inc. Field-Based Master’s Program. Chicago, İllinous, December.

Huey, J.A. (2000). A comparison of first grade children receiving traditional instruction or traditional instruction with drama supplements and its effects on reading fluency. Master of Arts Action, Research Project, Johnson Bible College Dissertations / Theses. (ED 451 474, CS 014 273).

 Illinois Early Learning Project Tip Sheets: Fine Arts. (2003). (ED 482 018, PS 031 714). 

Karagöz, E. (2008). Abant izzet baysal üniversitesi sağlık meslek yüksekokulu hemşirelik bölümü 3. Sınıf öğrencileriyle seçmeli yaratıcı drama dersi üzerine. Türkiye 10. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Eğitimde drama. Ankara: Oluşum Yayınları. 69-71.

Littledyke, M. (2001). Drama and primary science. Paper presented at the Annual Meeting of the British Educational Research Association. Leeds, England, September 13-15. (ED 458 643, CS 510 656).

Mc Naughton, M.J. (2004). Educational drama in the teaching of education for sustainability. Environmental Education Research. 10(2), 139-155.

Millard, E. (2001). In the steps of the brontes: a sase study of three children’s writing from home to school at, KS 2. Paper presented at the Annual Meeting of the British Educational Research Association. University of Leeds, England, United Kingdom, September 13-15. (ED 461 124, CS 217 796).

Onur, G., Sungurtekin, Ş., Sadioğlu, Ö. & Bahçeli, P. (2008). İlköğretimde drama dersinin öğretmen adaylarının derse yönelik görüşleri üzerindeki etkinliğinin incelenmesi. 13. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama / Tiyatro Kongresi. Bildiri Kitabı. İ. Güven, H.Ö. Adıgüzel, P. Özdemir (Editörler). Ankara: Simge Yayıncılık. 192-204

Orme, J., Salmon, D. & Mages, L. (2007). Project jump: young people’s perspectives on a sexual health drama project for hard to reach young people. Children & Society. 21. 352-364.

Özer, D. (2008). Ankara üniversitesi ev ekonomisi yüksek okulu çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü 2. sınıf öğrencileri ile eğitimde drama dersi. Türkiye 10. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. Eğitimde drama. Ankara: Oluşum Yayınları, 47-49.

Özsoy, N. & Marşap, A. (2004). Yaratıcı drama yönteminin matematik öğretiminde kullanılmasına ilişkin ilköğretim öğretmen adaylarının, öğrencilerin ve öğretmenlerin görüşleri. Türkiye 6. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Dramaya çok yönlü bakış. Ankara: Fersa Matbaacılık, 79-89.

Rainio, A.P. (2008). From resistance to involvement: examining agency and control in a playworld activity. Mind, Culture and Activity. 15. 115-140.

San, İ. (2006). Yaratıcı Drama (1985-1988) Yazılar. 2. Baskı. H.Ö. Adıgüzel (Ed). Yaratıcılığı geliştiren bir disiplin: eğitsel yaratıcı drama. Ankara. Natürel Yayıncılık. 342-364.

Simpson, A. & McDonald, L. (2000). Metaxis in classroom research: why chicken little ran away. Paper presented at the Annual Meeting of the Australian Associaton for Research in Education. Sydney, Australia, December 4-7. (ED 450 350, CS 014 275).

Teeman, D., Reed, F., Bielby, G., Scott, E. & Sims, D. (2008). Nfer (National Foundation for Educational Research) Evaluation of the Phunky foods Programme. Final Reports. (ED 504 617).

Tekin, S. (2007). Hizmet-içi eğitimin öğretmenlerin drama hakkındaki görüşlerine etkisi. Türkiye 9. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Drama kavramları. Ankara: Oluşum Yayınları. 63-75.

Uzuner, Y. (2005). Özel eğitimden örneklerle eylem araştırmaları. Özel Eğitim Dergisi. 6(2). 1-13.

Yegen, G. (2006). Okul ve şiddet olgusunun drama yöntemi ile işlenişi. Türkiye 8. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Drama ve tiyatro. Ankara: Oluşum Yayınları. 63-71.

Yegen, G. (2008). Matematik öğretmen adaylarının eğitimde dramanın sağlayacağı bilimsel ve mesleki katkılara yönelik düşünceleri. Türkiye 10. Drama Liderleri Buluşması ve Ulusal Drama Semineri. N. Aslan (Ed). Eğitimde drama. Ankara: Oluşum Yayınları. 17-23.