BİR FAKTÖR OLARAK EĞİTİMİN KADININ AİLE İÇİ KARARLARA KATILIMI ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

THE EFFECT OF EDUCATION, AS A FACTOR, ON THE PARTICIPATION OF WOMEN IN DOMESTIC DECISIONS

In this study, we attempt was to determine the effectiveness of woman’s education in their participation in making domestic decisions through the chronological development of Turkish families from past to present. We dwelt  on the factors determining the status of women,  the division of labour, the roles they play and how far the level of their education was influential in decision-making with in the family. In this article we preffered to use, quantitative research methods to achievemore contrete outcomes. As a result of extended research involving 600 cases, it was found that the more the level of education of womens rises the more their contributions to household income and their status with in the family, and society will boost. It was also concluded that a rise in the womens education result in greater decision-making. It is concluded that arise in the level of womens education results  in greater  decision-making input on the part of all the  partners in the family. The analysis demostrated that while the decision which have a high degree of importance in financial matters fort he family,such as buying and selling real estates, high  purchases, holidays and saving  are generally taken by men alone, the rate of shared decision-making regarding finances has decreased.  

Key words: family, woman, partner, decision making, education.

ÖZET

Bu çalışma ile Türk ailesinin geçmişten bugüne kadar geçirdiği süreçte eğitimin kadının aile içi kararlara katılımı üzerinde etkinliğini tespit edilmek amaçlanmıştır. Kadının aile içindeki statüsünü belirleyen faktörleri, aile içindeki iş bölümünü, rollerini ve aile içi kararlardaki etkinliğinin kadının eğitim düzeyine göre nasıl etkilediği tespit edilmiştir. Çalışmada nicel araştırma yönetimi kullanılmıştır. 600 örneklem üzerinde yapılan çalışmanın sonucunda eğitim düzeyi yükseldikçe kadınların hane gelirine katkılarının; aile içinde ve toplumda statülerinin yükseldiği tespit edilmiştir. Geleneksel aile yapısında erkek tarafından alınan kararlar; kadınların eğitim düzeyi yükseldikçe ortak alma eğiliminin arttığı görülmüştür. Fakat gayrimenkul ve araba alım satımı, tatil ve tasarruf gibi önem derecesi yüksek maddi konularda ise erkeğin tek başına karar verme oranında yükselme görülürken, birlikte karar verme oranının düştüğü tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: aile, kadın, eş, karar verme, eğitim. 

KAYNAKLAR

Arslantürk, Z. (1995). Sosyal bilimciler için araştırma metot ve teknikleri (2. Baskı). İstanbul: İFAV Yayınları, No: 103.           

Başaran, F. (1984). Ailede cinsiyet rollerine ilişkin tutum değişmeleri: Türkiye'de ailenin değişimi, Yayma Hazırlayan: Türköz Erdem, Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayını,145–161.

Blumberg, R.L, & Colemant, M.T. (1989). The theoretical look at the gender balance of power in the american couple. Journal of Family Issues, 10(2).

Cebeci, D. (1993). Tanzimat ve Türk ailesi. İstanbul: Ötüken Neşriyat Yayınları.                

Drucker, F.P. (2001). Etkin karar, karar alma. Harvard Business Review, Çev: Ahmet Kardam, İstanbul: Türkiye Metal İşçileri Sendikası.

Duverger, M. (1999). Sosyal bilimlere giriş. Çev: Ünsal Öskay, 5. Baskı, Ankara: Bilgi Yayınları. 

Eren, E. (1993). Yönetim ve organizasyon, İstanbul: Beta Yayın ve Dağıtım A.Ş.             

Erkal, M. (1991). İktisadi kalkınmanın kültürel temelleri, İstanbul: Yenilik Basımevi

Gökçe, B. Acar, F., Ayata, A., Kasapoğlu, A., Özer, İ. ve Uygun, H. 1993. Gecekondularda aileler arası geleneksel dayanışmanın çağdaş organizasyonlara dönüşümü, Ankara: Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları. 

Diesing, P. (1962). Reason in society: Five types of decision and their social conditions, Urbana: University of Illinois Press.

Hare-Mustin, R. T. (1988). Family change and gender differences: Implications for theory and practice, Family Relations 37, 36-41      

DİE/TÜİK (2000–2006). Evlenme İstatistikleri, Ankara.                  

DİE/TÜİK (2000–2006). Boşanma İstatistikleri, Ankara.                  

Erkut, S. (1982). Dualism in values toward education of Turkish women, Der. Çiğdem Kağıtçıbaşı, Sex Roles Family and Community in Turkey, Indiana: Indiana Press.

Jacobson, M. (1969). Values I, East Lansing Mich, Michigan Cooperative Extersion Service, Extension Bulletin E-647)                     

Kağıtçıbaşı, Ç. (1984). Türkiye'de ailenin değişimi yasal açıdan incelemeler, Ankara: Türk Sosyal Bilimler Derneği

Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar (10. Baskı), İstanbul: Evrim Yayınevi.              

Kağıtçıbaşı, Ç. (1998). Türkiye'de kadının statüsü: kültürler arası perspektifler, 75. yılda kadınlar ve erkekler, Editör: Ayşe Berktay Hacımirzaoğlu, Bilanço 98, İstanbul: Türkiye İş Bankası Tarih Vakfı Kültür Yayınları.                 

Kağıtçıbaşı, Ç. (1990). Türkiye'de Kadınların Aile İçi Statüsü, Eğitimi ve İstihdamı, Değişen Bir Toplumda Kadınlarin İstihdam İmkanlarının Geliştirilmesi Konferansı 7-8 Kasim 1989, İstanbul.                     

Kafesoğlu, İ (1970). Türk milliyetçiliğinin meseleleri, 1000 temel eser, İstanbul.                 

Kimmel, P. R., &  Game, J. W. (1966). Theory, mutual identification, Journal of Marriage and The Family,       

Kadın ve Sosyo-Ekonomik Gelişme, Kadın Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Ankara-1992.                   

Paoluccı, B., Olive, A., Hail, N., & Axmn, W. (1977). Family decision making an ecosystem approach, New-York.  

Sayın, Ö. (1990). Aile sosyolojisi, İzmir: E.Ü Edebiyat Fakültesi Yayını, No: 57.         

Tallichet, S. E., & Willits, F. K. (1986). Gender-role attitude change of young women:influental factors from a panel study, Social Psychology Quarterly, 49(3), 106-133.                    

Zimmerman, C. (1964). Yeni sosyoloji dersleri, Çev: Amiran Kurtkan, İstanbul: İ.Ü İktisat Fakültesi Yayınları, No: 154.