İLKÖĞRETİM FEN VE TEKNOLOJİ DERSİNDE DOLAŞIM SİSTEMİ KONUSUNUN KAVRAM HARİTALARIYLA ÖĞRETİMİNİN ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİNİN BELİRLENMESİ (MUĞLA MERKEZ ÖRNEĞİ)

Abstract

DETERMINING THE EFFECTS OF CONCEPT MAPPING ON STUDENTS’ ACHIEVEMENT IN CIRCULATORY SYSTEM IN ELEMENTARY SCIENCE COURSE (MUGLA CITY CENTER SAMPLE)

The aim of this study is to determine the effects of concept mapping on students’ achievement in “Circulatory System” in the 6^th grade science education course. Participants of the study were 75 6^th grade students. An achievement test which consists of 21 items was given to the students as a pre-test before the treatment. 37 students in the control group were taught by traditional instruction as 38 students in the experimental group were taught by using concept mapping. After the treatment, the same test was given to both groups as the post-test. The data were analyzed by using dependent and independent t-tests. The results showed that there is a significant difference between pre-tests and post-tests of both groups. In addition, there is a significant difference between control group and experimental group in terms of their post-test. The achievement of the students who were taught by using concept mapping were 22,97% higher than that of the ones who were taught by traditional instruction. Based on these results recommendations were presented.

Key words: concept maps, science teaching, circulatory system.

ÖZET

Bu çalışmanın amacı İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi 6. sınıfta yer alan “Dolaşım Sistemi” konusunun kavram haritaları kullanılarak anlatılmasının öğrenci başarısına etkisini araştırmaktır. Araştırmaya 6. sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 75 öğrenci katılmıştır. Öğrencilere ders anlatımından önce dolaşım sistemi konusu ile ilgili 21 sorudan oluşan başarıyı ölçme testi ön test olarak uygulanmıştır. Kontrol grubunda bulunan 37 öğrenciye geleneksel yöntemle, deney grubunda bulunan 38 öğrenciye ise hazırlanan kavram haritaları kullanılarak ders anlatılmıştır. Konu sonunda başarıyı ölçmek için yine aynı test her iki gruba son test olarak uygulanmıştır. Elde edilen veriler bağımlı ve bağımsız t-testleri ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda kontrol ve deney grubunun ön test-son test sonuçları arasında anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Ayrıca kavram haritalarıyla öğretimin yapıldığı deney grubu ile kontrol grubu arasında yine anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Kavram haritaları kullanılarak gerçekleştirilen öğretim sonucu öğrenme başarısı, geleneksel yöntemin kullanıldığı öğretime göre % 22,97 daha yüksek bulunmuştur. Bu sonuç doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: kavram haritaları, fen öğretimi, dolaşım sistemi.

KAYNAKLAR

Ayas, A., Karamustafaoğlu, S., & Coştu, B. (2002). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çözeltiler Konusundaki Kavram Yanılgıları ve Bu Yanılgıların Kavram Haritası Tekniği ile Giderilmesi. IV. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde Sunulmuş Bildiri.

Guastello, E. F., Beasley, T. M., & Sinatra, R. C. (2000). Concept mapping effects on science content comprehension of lowachieving ınner-city seventh graders. Remedial & Special Education, 21(6), 356-365.

Heinz-Fry, J. & Novak, J. D. (1990). Concept mapping brings long-term movement toward meaningful learning. Science Education, 74(4), 461-72.

Novak, J. D. (1992). Clarify with concept maps. The Science Teacher, 58(7), 45–49.

Novak, J. D. (2002). Meaningful learning: The essential factor for conceptual change in limited or inappropriate propositional hierarchies leading to empowerment of learners. Science Education, 86(4), 549–571.

Novak, J. D. (2003). The theory underlying concept maps and how to construct them. 29.02.2004 tarihinde http://cmap.coginst.uwf.edu./info/ adresinden alınmıştır.

Novak, J. D., & Gowin, D. B. (1984). Learning how to learn. New York, NY: Cambridge University Press.

Snead, D., & Snead, W. L. (2004). Concept mapping and science achievement of middle grade students. Journal of Research in Childhood Education, 18(4), 306-320.

Sökmen, N., & Bayram, H. (2000). Eğitimde kavram haritasının önemi. Eğitim ve Bilim, 25(115), 39-42.

Sungur, S., Tekkaya, C., & Geban, Ö. (2001). The contribution of conceptual change texts accompanied by concept mapping to students’ understanding of human circulatory system. School Science and Mathematics, 101(2), 91–102.

Sülün, Y., Şenler, B., & Tunç, E. Ö. (2003). İlköğretim fen bilgisi dersinde doğadaki madde döngüleri konusunun kavram haritalarıyla öğretiminin öğrenci başarısına etkisinin belirlenmesi. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi’nde Sunulmuş Bildiri.

Tekkaya, C. (2003). Remediating high school students' misconceptions concerning diffusion and osmosis through concept mapping and conceptual change text Research in Science & Technological Education, 21(1), 5-16.